Aracımın ön fren diski ve balatalarını 11500 km önce değiştirttim. İlk 4bin km gibi iyiydi. Sonradan ses sorunu başladı. Bir zaman hışır hışır bir ses, bir zaman çok ince bir titremeyle sürtme sesi falan. Sonra bir anda ses gidiyor her şey normale dönüyor. Frenlemed eise bir sıkıntı yok. Bir ara Liqui Moly'nn ses önleyici macunundan sürdürdüm. 800 km kadar ses olması ama sonra eskiye döndü.
Neyse, artık balataları değiştirip şansımı deneyeyim dedim. Textar aldım. Euromaster'da taktırırken gözüm kutudan çıkan kağıda takıldı. Hangi balatanın tek tek nereye takılacağını göstermişler. Fark ettim ki usta yeni sağ tekerlek setini sola takarak işe başlamış. Hemen düzelttirdim. Diske falan bir işlem yaptırmadım ama 150 km oldu, frenlerde sıfır ses ve çok iyi tutuyor.
Daha da önemlisi ses yapan eski set de ters takılmış. Sensör soketi yok araçta, balatadaki kabloyu kesip takıyorlar ve onlara göre her balata aynı. Neyse, balata yönü olayını araştırınca aşağıdaki notlara ulaştım. Meğer fren balatalarının bir kısmında aynı lastiklerdeki gibi yön olayı varmış.
www.ferodo.com
"Yönlendirmeli fren balataları, pazarda nispeten yenidir. Otomobil üreticileri tarafından fren sesini, titreşimleri ve sertliği kontrol etme ve azaltma yöntemi (NVH) olarak görülen yönlendirmeli fren balatalarında asimetrik tasarım kullanılır. Böylece fren balataları, fren diskine bir açıdan temas eder.
Bu açı, bir pah veya hilal biçiminde kesimle oluşturulur. Her iki yöntemin sonucunda, standart bir fren balatasının sahip olduğu aynı yüksek standardı sunan daha sessiz bir fren sistemi elde edilmiş olunur. Yönlendirmeli frenler hakkında ayrıntılı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz: PDF Dosyasını İndir
Öncelikle, yivli fren balataları ile hilal biçimli fren balataları arasında ne gibi bir fark vardır?
Yivli yönlendirmeli fren balataları

Yivli yönlendirmeli fren balatalarında, sürtünme yüzeyinde her iki taraftaki keskin kenarların arasında geçişken bir yüzey olan yiv kullanılır. Bu yiv, fren balatasının öndeki kenarının fren diskinden kalkmasını önler ve hatta, balata aşınmasını ve sesi azaltır.
Yivli yönlendirmeli fren balatalarını takarken, balatalardaki yönlendirmeli okları takip edin. Herhangi bir ok yoksa ve yalnızca bir tek yiv varsa, fren balatasını takın. Böylece yiv, balatanın fren diskine temas ettiği öndeki kenar olur. Eğer her iki tarafta da yiv varsa, büyük yiv alanının bulunduğu kenar, balatanın fren diskine ilk temas ettiği öndeki kenar olarak takılmalıdır.
Hilal biçimli yönlendirmeli fren balataları
Hilal biçimli yönlendirmeli fren balatalarında, arka plakadaki ses azaltma şiminden hilal şeklinde bir parça kesilir. Fren şimi, fren balatasının arka kısmında sabitlenmiş ses ve gürültü azaltma birimidir. Fren balatasındaki titreşimi azaltır, zayıflatır ve termal bariyer işlevi görerek daha tutarlı frenleme için balatadaki sıcaklıkların eşit olmasını sağlar. Bu kesit, pistonun, fren balatasını istenilen açıda itmesini sağlayarak sesi ve hatta balata aşınmasını bile azaltır.
Hilal biçimli yönlendirmeli fren balatalarını takarken, balatalardaki yönlendirmeli okları takip edin. Herhangi bir ok yoksa, fren balatasını hilal biçimli kesiti balatanın öndeki kenarında, fren balatalarına yatay olarak gelecek şekilde takın. tek yiv varsa, fren balatasını takın. Eğer balata, ters tarafa takılıysa, frenlerinizden son derece tiz bir gıcırdama sesi gelir.
Sensörlü olanlarda mecburen doğru yönde takılıyor ama sensör olmayan araçlarda bu yön olayına çok dikkat etmek lazım görünüyor. Bir sürü fren ses şikayetinin altında bu yatıyor bence.
Ek kaynak: https://www.delphiautoparts.com/resource-center/article/fitting-directional-brake-pads-the-right-way
Neyse, artık balataları değiştirip şansımı deneyeyim dedim. Textar aldım. Euromaster'da taktırırken gözüm kutudan çıkan kağıda takıldı. Hangi balatanın tek tek nereye takılacağını göstermişler. Fark ettim ki usta yeni sağ tekerlek setini sola takarak işe başlamış. Hemen düzelttirdim. Diske falan bir işlem yaptırmadım ama 150 km oldu, frenlerde sıfır ses ve çok iyi tutuyor.
Daha da önemlisi ses yapan eski set de ters takılmış. Sensör soketi yok araçta, balatadaki kabloyu kesip takıyorlar ve onlara göre her balata aynı. Neyse, balata yönü olayını araştırınca aşağıdaki notlara ulaştım. Meğer fren balatalarının bir kısmında aynı lastiklerdeki gibi yön olayı varmış.
YÖNLENDİRMELİ FREN BALATLARI
Yönlendirmeli fren balataları, fren sesini, titreşimleri ve sertliğini frenleme kalitesinden ödün vermeden azaltır. Peki bunlar nasıl monte edilir? Ferodo’nun kullanım kılavuzunu keşfedin.
"Yönlendirmeli fren balataları, pazarda nispeten yenidir. Otomobil üreticileri tarafından fren sesini, titreşimleri ve sertliği kontrol etme ve azaltma yöntemi (NVH) olarak görülen yönlendirmeli fren balatalarında asimetrik tasarım kullanılır. Böylece fren balataları, fren diskine bir açıdan temas eder.
Bu açı, bir pah veya hilal biçiminde kesimle oluşturulur. Her iki yöntemin sonucunda, standart bir fren balatasının sahip olduğu aynı yüksek standardı sunan daha sessiz bir fren sistemi elde edilmiş olunur. Yönlendirmeli frenler hakkında ayrıntılı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz: PDF Dosyasını İndir
Öncelikle, yivli fren balataları ile hilal biçimli fren balataları arasında ne gibi bir fark vardır?
Yivli yönlendirmeli fren balataları

Yivli yönlendirmeli fren balatalarında, sürtünme yüzeyinde her iki taraftaki keskin kenarların arasında geçişken bir yüzey olan yiv kullanılır. Bu yiv, fren balatasının öndeki kenarının fren diskinden kalkmasını önler ve hatta, balata aşınmasını ve sesi azaltır.
Yivli yönlendirmeli fren balatalarını takarken, balatalardaki yönlendirmeli okları takip edin. Herhangi bir ok yoksa ve yalnızca bir tek yiv varsa, fren balatasını takın. Böylece yiv, balatanın fren diskine temas ettiği öndeki kenar olur. Eğer her iki tarafta da yiv varsa, büyük yiv alanının bulunduğu kenar, balatanın fren diskine ilk temas ettiği öndeki kenar olarak takılmalıdır.
Hilal biçimli yönlendirmeli fren balataları

Hilal biçimli yönlendirmeli fren balatalarında, arka plakadaki ses azaltma şiminden hilal şeklinde bir parça kesilir. Fren şimi, fren balatasının arka kısmında sabitlenmiş ses ve gürültü azaltma birimidir. Fren balatasındaki titreşimi azaltır, zayıflatır ve termal bariyer işlevi görerek daha tutarlı frenleme için balatadaki sıcaklıkların eşit olmasını sağlar. Bu kesit, pistonun, fren balatasını istenilen açıda itmesini sağlayarak sesi ve hatta balata aşınmasını bile azaltır.
Hilal biçimli yönlendirmeli fren balatalarını takarken, balatalardaki yönlendirmeli okları takip edin. Herhangi bir ok yoksa, fren balatasını hilal biçimli kesiti balatanın öndeki kenarında, fren balatalarına yatay olarak gelecek şekilde takın. tek yiv varsa, fren balatasını takın. Eğer balata, ters tarafa takılıysa, frenlerinizden son derece tiz bir gıcırdama sesi gelir.
Sensörlü olanlarda mecburen doğru yönde takılıyor ama sensör olmayan araçlarda bu yön olayına çok dikkat etmek lazım görünüyor. Bir sürü fren ses şikayetinin altında bu yatıyor bence.
Ek kaynak: https://www.delphiautoparts.com/resource-center/article/fitting-directional-brake-pads-the-right-way
Son düzenleme: