Aerodinamik ve Golf Mk7;
Karşılıklı iki şeritte ilerlerken karşıdan gelen araçlar, ancak özellikle otobüs ve kamyonlar yanımızdan geçerken neden sarsılırız?
Lisede en sevmediğim derslerden birini hatırlattı bana ve dahası herkese de hatırlatmak zorundayım; eğer yanıt vermek istiyorsam.
Fizikte akışkanlar dinamiğinin konusunu oluşturur
Bahsini ettiğiniz sarsıntı özellikle büyük araçların arkasındayken ya da büyük araçlar yanımızdan geçtiğinde daha kuvvetle hissedilen durumlardır.
Bir hava, deniz ya da kara aracı ilerlerken önündeki havayı yararak ilerler ve bir kısmını da iter...
Basini ettiğiniz durum fizikte vortex ya da türbülans adı verilen durumun bir sonucudur. Aşağıdaki fotoğraftakine benzer bir görüntüsü var.
Ağır yük araçlar genellikle büyük kütleli araçlardır ve bunun anlamı daha fazla sürtünmeye maruz kalırlar ve daha büyük müktarda havayı iterler.
Bu tip araçlar aslen hız ya da yüksek hızda kullanmak amaçlı üretilmediklerini, önceliklerinin yük ve yolcu taşıma kapasitesi ile yakıt verimliliği olduğundan (mutlaka önemli olmakla birlikte) aerodinamiğin öncelik sıralamasında daha sonraki sıralarda yer aldığını unutmamalıdır.
Araç ilerlerken arkasında tünel etkisi denilen ve aracın hızına ve boyutlarına bağlı olarak boyutlarıyla doğru orantılı olarak etkisi büyür veya küçülür.
Aslen yüksek hızlara çıkmak ve bu hızlarda seyretmek için tasarlanmış ve imal edilmiş Formula 1 araçları dahi bu fizik kurallarına tabidir...
Hatta ne kadar hızlıysanız o kadar şiddetli olarak bu etkileri hissedeceksiniz demektir.
Bu etkiyi gözle görmek imkansızdır ama eğer motorsporlarına meraklıysanız yağışlı bir havada ya da ıslak bir pistte lastiklerin ve gövdenin havalandırdığı su damlacıkları yüksek hızda daha küçük partiküllere ayrılır sprey denilen aracın arkasında bir kuyruğa benzer bir su damlacıklarından oluşan bir kuyruk rüzgarı üretir. Bu aslında yağmurlu havaya özgü olmayan normal koşullarda havanın bulunduğu tüm ortamlarda geçekleşen ancak bu gibi koşullarda görünür olan bir durumdur.
Bir başka deyişle her araç arkasında sürtünmenin daha az olduğu bir düşük sürtünmeli hava koridoru oluşturur buna tünel etkisi de denilir.
Bu durumu güvenlik gerekçesiyle önermediğim fakat pratik olarak şöyle deneyimlenebilir. Tercihen otoyolda eğer bir otobüs ya da kamyona yavaş yavaş yaklaşırsanız hızınız çok yavaş bir şekilde artmaya başlar. Ama mesafenizi ayarladığınızda, eğer yeterince yakına gelir ve türbülansın içerisine girdiğimizde aracın aynı şiddette gaza basıyor ve yavaş yavaş yaklaşıyorken birden aracın hızlandığını göreceksiniz. Burada daha az gaza basarak daha yüksek hızda seyretmek imkanı olduğu görülecektir. (ACC'niz varsa çook daha kolay ve daha güvenli bir şekilde bu uygulanabilir.) Benzer durumu uzun tünellere girdiğinizde de deneyimleyebilirsiniz herhangi bir tehlikeye atılmadan.
İşte mesele siz bu tünelin dışına çıktığınızda yaşanır. Ansızın yüksek hava direncine sollamak için manevra yaptığından ağırlık dengesinin değişmesine eklenince birbirlerinin etkilerini katlayarak sizin sallantı dediğiniz durumu oluşturur. Çünkü birden tünel etkisinden çıkıldığında Formula 1 araçlarının dahi pek çoğunun kaza yaptıkları videolardan görülebilir. Değil ki Broadway ya da MK7 sarsılmasın... Ancak bütün mesele bu esnada aracın direksiyonunun hafiflediği hissini yaratan oversteer, understeer ya da spin yaşanmasın...
Sonuç:
Hava hayattır..
Ancak aynı hava sizi canınızdan edebilir.
bu paradoksu çözecek hangi aracın içinde ve hangi hızda ilerlediğinizdir.
İşte bu bahsini ettiğim hız sınırlamalarına uyduğunuz ve içerisinde olduğunuz araç MK 7 olduğu sürece bir sorun yaşayabileceğinize inanmıyorum. Ayrıca ne üretildiğinde ne de üretildikten 15 yıl sonra rüzgar tüneli, aerodinamik, yan rüzgar vb testleriyle karşılaşmamış tolan Broadway örneğinin tersine MK7'ler çok daha katı standart ya da testlere tabiler yanal rüzgarlara ve karşıdan esen rüzgarlara karşı son derece stabiller....
Unutmadan söylemeliyim rüzgar sürtünme katsayısı birimi cw cinsinden MK7 nin 0.27'dir. (Teknoloji harikası BMW i8'inkinin 0.26 olduğunu söylersem ne kadar başarılı olduğunu anlatmış olurum..)